Tỉ số phần trăm là dạng toán được giới thiệu ở chương trình Toán học của học sinh lớp 5. Dạng toán này chia thành nhiều dạng con khác nhau với cách giải riêng biệt. Tuy nhiên, không phải học sinh nào cũng biết cách phân biệt từng dạng toán để áp dụng. Trong bài viết này, Worldresearchjournal sẽ hướng dẫn các dạng bài toán tỉ số phần trăm lớp 5 và cách giải.
Tỉ số phần trăm là gì?
Trong bài giảng tỉ số phần trăm lớp 5, tỉ số phần trăm được định nghĩa là tỉ số của 2 chữ số tự nhiên, được thể hiện dưới dạng phân số và mẫu số được quy về số 100.
Ví dụ: 50% (đọc là “năm mươi phần trăm”), tương đương với 50/100, hoặc 0,5.
Các dạng bài tập thường gặp về tỉ số phần trăm
Dạng 1. Bài tập tìm tỉ số phần trăm của hai số
Công thức tính tỉ số phần trăm của 2 số: Lấy A chia cho B rồi nhân kết quả với 100
Ví dụ 1: Diện tích của một vườn rau là 200m2, trong đó 50m2 trồng rau cải. Tìm tỉ số diện tích trồng rau cải và diện tích vườn rau.
Giải:
Ta sẽ có tỉ số của diện tích trồng rau cải và diện tích vườn rau là 50:200, có thể viết là:
50/200 = 25/100 = 25%
Tỉ số của diện tích trồng rau cải so với diện tích vườn rau là 25%. Hoặc diện tích trồng rau cải chiếm 25% diện tích vườn hoa.
Ví dụ 2: Tính tỉ số phần trăm của các số sau:
Tỉ số phần trăm của 2 số 5 và 20 là: 5/20 = 25/100= 25%
Tỉ số phần trăm của 4 và 5 là: 45 = 80100 = 80%
Tìm tỉ số phần trăm của 25 và 40: 2540 = 62,5100 = 62,5%
Dạng 2. Bài tập tìm số phần trăm của một số
Cách tìm tỉ số phần trăm của một số: Lấy số đó chia 100 rồi nhân với số phần trăm hoặc lấy số đó nhân với với số phần trăm rồi chia cho 100.
Ví dụ 1: Một cuốn sách có giá 300.000đ, nay hạ giá 25%. Hỏi giá cuốn sách bây giờ là bao nhiêu?
Giải:
Giá bán đã hạ bớt:
25% x 300.000 = 75.000 (đ)
Giá cuốn sách bây giờ là:
300.000 – 75.000 = 225.000 (đ)
Đáp số :225.000 đ
Dạng 3. Bài tập tìm một số khi biết một số phần trăm của nó
Tìm một số khi biết một số phần trăm của nó là dạng bài tỉ số phần trăm lớp 5 thường gặp khác. Để giải bài toán, ta lấy giá trị đó chia cho số phần trăm rồi nhân với 100 hoặc lấy giá trị đó nhân với 100 rồi chia cho số phần trăm.
Ví dụ 1. Một xe máy ngày thứ nhất đi được 23%, ngày thứ hai đi được 37% toàn bộ quảng đường dự định, ngày thứ ba đi nốt 40km còn lại. Hỏi trong ba ngày xe máy đó đã đi được quãng đường dài bao nhiêu?
Giải:
Tổng số phần trăm quãng đường xe máy chạy được sau 2 ngày so với dự định là:
23% + 37% = 60%
Như vậy ngày thứ ba xe máy sẽ chạy được quãng đường là:
100% – 60% = 40%
1% quãng đường dự định đi là:
40 : 40% = 1 (km)
Quãng đường đi trong 3 ngày là:
1 x 100 = 100 (km).
Đáp số: 100 km.
Dạng 4. Đưa bài toán tính tỉ số phần trăm về dạng quen thuộc
Đối với các bài toán tỉ số phần trăm lớp 5, học sinh có thể chuyển về các dạng quen thuộc như tổng – tỉ, hiệu – tỉ,… để tìm ra đáp số nhanh hơn, đơn giản hơn.
Bài 1: Tổng của hai số bằng 60%, thương của hai số đó bằng 50%. Tìm hai số đó.
Giải:
60% = 0,6
50% = 0,5 = 1/2
Số thứ nhất là: 0,6 : (1+2) = 0,2
Số thứ hai là: 0,6 – 0,2 = 0,4
Đáp số: 0,2 và 0,4
Trên đây là các dạng bài toán phần trăm lớp 5 thường gặp và hướng dẫn cách tính tỉ số phần trăm. Hy vọng các em học sinh đã có thêm kiến thức bổ ích, phục vụ cho việc học của mình.
